Πέμπτη 1 Μαΐου 2014

Μια συμβολή στην Ιστορία του χωριού «Χρυσοβέργη»

Γράφει ο Γιώργος Μπαλτάς 
(Αφιερωμένο στο φίλο μου Αριστείδη Ζωγράφο τ΄ Χαριλί)

Πριν χρόνια ο φίλος μου Αριστείδης Ζωγράφος τ΄Χαριλί , έρχεται στο σπίτι και μου λέει περιχαρής : είδες Μπαλτά ? Του ξουβέρ έχsite τα φραγγλεϊκα έχνε? Δεν έχνε! Άνοιξ του κουμπιούτερ να ιδείς !
Βρέθηκα αμήχανος μπροστά στην ορμητικότητά του και υπάκουσα με «κατεβασμένο» ηθικό! Είχα χάσει και άλλες μάχες σε τέτοιου είδους «συγκρούσεις» ! Άλλωστε είμαστε οι δύο τελευταίοι
του «άσβεστου» Πολέμου ανάμεσα στο Χρυσοβέργη και στα Φραγκουλεϊκα !
Ο «πόλεμος» , που είχαμε σημείο αναφοράς, τοποθετείται το 1928 όταν τα φραγκουλεϊκα, με ε παρακαλώ, αναγνωριστήκανε ως οικισμός με το ΦΕΚ 269 Α - 20/12/1928 και προσαρτήθηκε στην Κοινότητα Ελληνικών. Η ενέργεια αυτή δίχασε τα Φραγκουλεϊκα αφήνοντας τον κατάντι οικισμό στην «σκλαβιά» της γειτονικής κοινότητας Χρυσοβέργη και τον μικρότερο απέναντι στον Αη Γιώργη οικισμό στην «σκλαβιά» των νεοσύστατων τότε Κλεισορεμάτων που κέρδισαν την «ανεξαρτησία» τους από την Κοινότητα «Μπρέσακον». Τα Βαλκάνια σε μικρογραφία!!
Αφού λοιπόν επισκεφτήκαμε το , κατά τον Αριστείδη site για το οποίο «αμυνόμενος» είναι αλήθεια , του υπέδειξα πως πρόκειται για blog και όχι για site , συμφωνήσαμε πως η προσπάθεια του Εξωραϊστικού Συλλόγου με τον Πάνο Ακρίδα είναι άξια συγχαρητηρίων!
Συζητήσαμε λοιπόν να αποκτήσουμε μια επαφή με το διαχειριστή του blog και ο ίδιος ανέλαβε να έλθει σε επαφή με τον Πάνο Ακρίδα Διαχειριστή του blog .
Δυστυχώς το πρόβλημα υγείας του Αριστείδη που προέκυψε μας στέρησε την διάθεση να ασχοληθούμε . Κατά καιρούς , ο ίδιος μου έλεγε για κάποιες κοινωνικές επαφές του με τον Πάνο Ακρίδα . Στις συναντήσεις μας ,σε ευκαιριακές αναφορές μας για το blog και με αφορμή τις δημοσιεύσεις του blog , μιλούσαμε για την «ανάγκη» να διερευνηθεί και καταγραφεί η ιστορία του “Χρυσοβέργη” με κάποιο τρόπο!
Με τον θάνατο του Αριστείδη έμεινε ένα «κενό» για το οποίο ένοιωθα την ανάγκη να το συμπληρώσω ως ηθική υποχρέωση απέναντι σε έναν πραγματικό ΦΙΛΟ!
Από την έρευνα που έκανα λοιπόν προκύπτουν τα παρακάτω , σχετικά με την ιστορία του Χωριού «Χρυσοβέργη» . Τα μοιράζομαι μαζί σας και με χαρά θα δεχθώ κάθε σχόλιο , διόρθωση, συμπλήρωση ιδιαίτερα από «καθαρόαιμους» Χρυσοβεργιώτες!
Εγώ παρά το γεγονός ότι έζησα στο Χρυσοβέργη παρά το γεγονός ότι νοιώθω σε μεγάλο βαθμό Χρυσοβεργιώτης και σαυτό συνετέλεσε πολύ η φιλία μου με τον Αριστείδη , εντούτοις δεν μπορώ να αρνηθώ τα Φραγκουλεϊκα . Μόνο που θα τα γράφω πάντα με ε όπως πρωτογράφτηκαν και όχι με αι όπως αργότερα «προέκυψε» !
Με βάση την έρευνά μου για το Χρυσοβέργη προκύπτουν
τα παρακάτω επίσημα στοιχεία:
Με το ΦΕΚ 19 Α 7 / 12 / 1835 πραγματοποιείται η σύσταση του δήμου Ωλενείας με έδρα τον οικισμό Σταμνά που είχε 72 οικογένειες και 290 κατοίκους . Στο Νεοσύστατο Δήμο Ωλενείας προσαρτώνται εκτός από τον οικισμό της Σταμνάς όπου και η έδρα του Δήμου, οι:
- οικισμός Αγγελόκαστρον με 58 οικογένειες και 191 κατοίκους
- οικισμός Άγιος Ηλίας με 8 οικογένειες και 24 κατοίκους
- οικισμός Μουρστιάνον και οικισμός Μπρέσακον με 11 οικογένειες και 50 κατοίκους και οι δύο οικισμοί.
Το όνομα Ωλενεία επελέγη για να συνδεθεί το νεοαπελευθερωμένο έθνος με τις αρχαίες ρίζες του. , Η Αρχαιολογία ως επιστήμη δεν είχε και δεν έχει ακόμα ταυτοποιήσει την ακριβή θέση της Αρχαίας πόλης Ώλενος η οποία τοποθετείται στην περιοχή.
Σαυτό το ΦΕΚ για την ίδρυση του Δήμου Ωλενείας δεν γίνεται καμιά αναφορά για οικισμό Χρυσοβέργη παρά το γεγονός ότι γεωγραφικά η περιοχή καλύπτεται ξεκάθαρα.
Με το ΦΕΚ 5 Α 08/03/1841 αναμορφώνονται τα όρια των Δήμων και ο Δήμος Ωλενείας με 1663 κατοίκους , εκτός των αρχικών οικισμών, προσαρτά τον οικισμό Ζευγαράκι από τον Δήμο Κερασέας και τον Οικισμό Γουριά (Πόρος) από το Δήμο Παραχελωϊτιδας. Επί πλέον , εμφανίζονται εντός των ορίων του οι οικισμοί Μπελόνη και Χρυσοβέργη ως απλή αναφορά . Εδώ έχομε την πρώτη γραπτή αναφορά στο όνομα Χρυσοβέργη. Μάλλον πρόκειται για περιοχές συνδεδεμένες με αντίστοιχα ονόματα οικογενειών ή ατόμων!
Με το ΦΕΚ 32 Α 8 / 12 /1845 ορίζεται νέος οικισμός με το όνομα Μονής Αγίας Ελεούσης που προσαρτάται στο Δήμο Ωλενείας. Με το ίδιο ΦΕΚ ορίζεται και οικισμός Μονής Παντοκράτορος ως διαφορετικός από τον οικισμό Αγγελοκάστρου που ανήκει ήδη στο Δήμο Ωλενείας και εντάσσεται και αυτός απευθείας στο Δήμο Ωλενείας και όχι ως μέρος του Αγγελοκάστρου.
Την περίοδο αυτή στον Νομό Αιτωλίας αναφέρεται πολιτικός παράγοντας με το όνομα Π.Κ. Χρυσοβέργης ο οποίος διορίζεται με το παραπάνω ΦΕΚ 32 Α - 8/12/1845 Έπαρχος της Επαρχίας Ευρυτανίας που τότε ήταν επαρχία του Νομού Αιτωλίας & Ακαρνανίας.
Έχομε λοιπόν ένα ιστορικό πρόσωπο , Π.Κ. Χρυσοβέργης και ένα οικισμό που κάνει την εμφάνισή του και αναφέρεται ως Χρυσοβέργη και συμπίπτουν χρονικά. Τη περίοδο αυτή , στον ορισμό των ονομάτων, ανθρώπων, Δήμων , περιοχών, πόλεων , τοπονυμιών ακόμα και στην ορθογραφία τους γίνεται πραγματική «επανάσταση» σκέτη «Βαβυλωνία» ! Σημαντικό ρόλο παίζουν οι έπαρχοι και ένα τέτοιος ήταν ο Π.Κ. Χρυσοβέργης που ως έπαρχος Ευρυτανίας , δια του Διοικητικού Κέντρου της Πρωτεύουσας του νομού , το Μεσολλόγι ,συμμετέχει και συμβάλλει στο έργο των ονοματοδοσιών !
Με το ΦΕΚ 14 Α 8/2/1866 ο οικισμός Γουριά (Πόρος) αποσπάται από τον Δήμο Ωλενείας και επανέρχεται στο Δήμο παραχελωίτιδας
Μέχρι το 1879 ο οικισμός Μονής Αγίας Ελεούσης εμφανίζεται στα χαρτιά να ανήκει στο Δήμο Ωλενείας , παράλληλα όμως το όνομα το οποίο χρησιμοποιείται από τον λαό φαίνεται να είναι το Χρυσοβέργη. Η κατάσταση αυτή έρχεται να ξεκαθαρίσει το 1879.
Το 1879 με το ΦΕΚ 50 Α -25/07/1879 καταργείται ο οικισμός Μονής Αγίας Ελεούσης και εμφανίζεται ο Οικισμός Χρυσοβέργη που προσαρτάται στο Δήμο Ωλενείας. Προφανώς έχομε μετονομασία του οικισμού Μονής Ελεούσης σε οικισμό Χρυσοβέργη.
Με το ΦΕΚ 251 Α – 4/10/1889 αναγνωρίζεται ο οικισμός Δόριζα που υπάγεται στο Δήμο Ωλενείας Ποιός είναι ο οικισμός Δόριζα που παραπέμπει σε ανάλογο Όνομα?
Με το ΦΕΚ 28 Α - 8/2/1908 καταργείται ο Οικισμός Μονής Παντοκράτορος που ενσωματώνεται στο Αγγελόκαστρο . Επίσης με τον ίδιο νόμο καταργείται και ο οικισμός Δόριζα !
Με το ΦΕΚ 261 Α – 31/08/1912 καταργείται ο Δήμος Ωλενείας και οι οικισμοί που τον απαρτίζουν γίνονται Κοινότητες. Έτσι έχομε τις Κοινότητες Μπρέσακον
Χρυσοβέργιον , Σταμνά , Αγγελόκαστρον , Άγιος Ηλίας , Μουρστιάνον και Ζευγαράκιον.
Στη συνέχεια το «Χρυσοβέργη» έγινε «Χρυσοβέργιον» και παρέμεινε Κοινότητα μέχρι που ήρθε ο «Καποδίστριας» το 2002 που μετατράπηκε από Κοινότητα σε Δημοτικό διαμέρισμα και προσαρτήθηκε στο Δήμο Αιτωλικού.
Πριν καλά - καλά οι Χρυσοβεργιώτες αισθανθούν Αιτωλικιώτες , το 2010 ενέσκηψε ο «Καλλικράτης» και το δημοτικό διαμέρισμα «Χρυσοβέργιο»ν προσαρτήθηκε στο Δήμο Μεσολογγίου.
Εδώ κλείνει το σημείωμα αυτό. Τα στοιχεία προέρχονται από τα αντίστοιχα ΦΕΚ τα οποία βρίσκονται στη διάθεση κάθε ενδιαφερόμενου στην Ηλεκτρονική Διεύθυνση: http://www.eetaa.gr: Οι προσωπικές μου εκτιμήσεις και τα συμπεράσματα που καταθέτω περιορίζονται στη σύνδεση του Ονόματος του χωριού «Χρυσοβέργη» με το όνομα του Έπαρχου Ευρυτανίας Χρυσοβέργη που «συνυπάρχουν» στο ίδιο ΦΕΚ .

Αθήνα 30.4.2014

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου