''ΟΙ ΑΝΤΑΡΤΟΠΛΗΚΤΟΙ''

Στο βάθος τα δυο Ζωγραφεικα  σπίτια'' Γιουργούλια'' και ''Τραχανά'' 

Το 1948 η έκβαση του εμφυλίου πολέμου έγειρε υπέρ του κυβερνητικού στρατού και εις βάρος των ανταρτών.Εν όψη των εκκαθαριστικών επιχειρήσεων ο στρατός διέταξε  την απομάκρυσή του ορεινού πληθυσμού προς τις πεδινές περιοχές της χώρας. Το σχέδιο ήταν η έλλειψη τροφίμων με το σταμάτημα κάθε παραγωγικής δραστηριότητας στις ελεγχόμενες από τους αντάρτες περιοχές.
Στο πλαίσιο αυτού του σχεδιασμού πολλοί κάτοικοι των ορεινών χωριών όχι μόνο δεν επέστρεψαν στα χωριά τους την άνοιξη όπως το συνήθιζαν αλλά έφυγαν και αυτοί που έμειναν πίσω τον Χειμώνα.
Στο Χρυσοβέργι και στην ορεινή περιοχή του , προς την ψηλή Παναγιά,  εγκαταστάθηκαν πολλοί από διάφορα χωριά της Ευρυτανίας . Στο Χάραμα ,στις  Μάνες , στα Παλιοχώρια και το Άι Γιώργη Σταμνάς ήρθαν από τα Σελά .Στην Τραγάνα Σταμνάς και στο Χρυσοβέργι ήταν Τσικλιστιάνοι
 Ζούσαν σε καλύβες και τουρλοκάλυβες καμωμένες με κλαδιά και ψαθιά ,αριστοτεχνικά φτιαγμένες που δεν τις πέρναγε  το νερό της βροχής.
Μαρτυρίες αναφέρουν (Μήτσος Ζωγράφος ) πως στα παλιοχώρια είχαν φτιάξει  στοά με κορμούς δένδρων και  ήταν σκεπασμένη με κλαδιά και από πάνω πηλό.

Με την ήττα των ανταρτών και την οπισθοχώρηση τους στην Αλβανία άρχισε το 1950 η επιστροφή  στα χωριά τους. Η προώθηση έγινε σχεδιασμένα και το συντονισμό είχε ο πρόεδρος της Τσεκλίστας

Νικολόπουλος που ζούσε στα Κλεισορέμματα . Αφετηρία η πλατεία του Χρυσοβεργίου  Η μεταφορά ,ανθρώπων και ζώων, έγινε με τα αμερικάνικα καμιόνια ,τα Ντζέιμς μέχρι την Δομνίστα που υπήρχε δρόμος και από κει με τα πόδια στην Τσεκλίστα .Μαζί τους έφεραν αλεύρια ,ζάχαρη  σπόρους και μηχανές - έτσι ονόμαζαν τα ειδικά άροτρα που δεν είχαν καμιά σχέση με το παραδοσιακό ελληνικό άροτρο- για την παραγωγική ανασυγκρότηση του χωριού τους όπως προέβλεπε το σχέδιο Μάρσαλ.

Το βίντεο που παραπέμπει ο σύνδεσμος ( http://www.ina.fr/video/VDD09016151) στο σημείο απο 0,15 έως 0,20  διακρίνονται καθαρά τα σπίτια του Γιώργου Ζωγράφου (Γιουργούλια) με τη σκαμνιά απ' έξω και του Θόδωρου Ζωγράφου (Τραχανά) στο οποίο κοιτώντας στο επάνω δεξιό άκρο της σκεπής του διακρίνεται στο βάθος  το σπίτι των Ακριδαίαων Στο φόντο του πλάνου θα αναγνωρίσετε την πλαγιά

Στο σημείο 0,45 του βίντεο φαίνεται το δημοτικό σχολείο και στο βάθος το ριζό

στο Ριζό .Επίσης στο σημείο 0,45 φαίνεται καθαρά το δημοτικό σχολείο .Η μια η αίθουσα γιατί η άλλη χτίστηκε μεταγενέστερα
 Σχετικές πληροφορίες  έδωσαν οι Χρυσοβεργιώτες Ευθύμιος  Μάντης (Μάκιας) με καταγωγή από Τσεκλίστα , ο Ζωγράφος Δημήτριος ( Ντάης) Χρυσοβεργιώτης και η Πολίτη Βασιλική Του Φωτίου ,Χρυσοβεργιώτισσα με καταγωγή από Τσεκλίστα
Περιτό να πούμε πως εκτός ελαχίστων σημείων το βίντεο είναι στημένο .Δηλαδή δεν καταγράφει αλλά προπαγανδίζει. Έχει όμως ενδιαφέρον  γιατί είναι ένα ντοκουμέντο !